Na primeira metade do século XX xorden en Galicia unha serie de acontecementos que debuxan unha nova situación, na que se aprecia un compromiso por parte de moitas persoas que preparan o camiño para o chamado Rexurdimento. Esta época é coñecida coma a dos Precursores.
          Feitos históricos importantes contribúen a espertar a conciencia de moitos galegos. Un deles foi a invasión francesa, que dará lugar a que circulen textos de axitación popular na lingua do país. A conciencia dunha Galicia diferenciada do resto de España irá aumentando progresivamente e esta procura de identidade maniféstase en publicacións nas que os escritores e políticos valoraban o propio fronte á agresión externa.
          En 1848 ten lugar o banquete de Conxo no que confraternizaron estudiantes e traballadores, e no que o galeguismo toma características revolucionarias. Reivindícase o dereito de Galicia a administrar os seus propios recursos, e participaron homes que habían ter un gran protagonismo no proceso galeguizador, como Aurelio Aguirre ou o propio Eduardo Pondal.
          Coa publicación en 1853 do primeiro libro escrito en lingua galega no século XIX, A gaita galega, dáse un paso moi importante cara á normalización literaria. O seu autor foi Xoán Manuel Pintos, que xunto con Francisco Añón, Manuel Murguía e outros, pertence ó grupo chamado dos Precursores, por esta faceta de anticiparse ó que logo sería o pleno rexurdir da cultura galega.
          Pero o Rexurdimento pleno vai chegar coa publicación de Cantares Gallegos  de Rosalía de Castro, en 1863, obra que supuxo a maioría de idade do novo rexurdir da cultura galega. Outros escritores destacados son Curros Enríquez ( Aires da miña terra, 1880 ) e Eduardo Pondal ( Queixumes dos pinos, 1886 ), que lle deron ó galego a plenitude literaria que perdera séculos atrás.