Imos comentar agora as diferencias que temos en galego entre algúns pares, e mesmo
tríos, de palabras, para poder distinguir ben o seu significado e que non haxa
confusións.
Comezamos por tres palabras moi
semellantes: grado, grao e gran. ¿Sabe vostede cando ten que
empregar unha ou outra? Non se preocupe, axudarémolo. Empregaremos grado
unicamente cando signifique vontade ou gusto, e asi diremos por exemplo: fíxoo
de bo grado, querendo indicar neste caso que puxo boa vontade na realización do feito
ó cal nos referimos.
Grao equivale a nivel,
rango, intensidade, e tamén designa a unidade de medida, tanto térmica como angular.
Podemos entón dicir: tiña queimaduras de segundo grao ; a temperatura é de
tres graos, ou ben, a suma dos ángulos dun triángulo é de 180 graos.
E quédanos unha, gran,
que pode significar dúas cousas: por unha parte é a forma apocopada de grande, cando por
exemplo comentamos: é unha gran persoa, e por outra é unha semente ou cada unha
das pequenas partículas que conforman unha materia: , un gran de trigo, un gran de
millo, ou un gran de area.
Esperamos que a partir de hoxe lle
sexa moito máis fácil diferenciar estas tres palabras, pero aínda non rematamos por
hoxe. ¿ Que tal se vemos outras dúas para que o tema de hoxe quede máis completo? Poden
ser estas : crédito e creto. A primeira das formas, crédito, é a
que empregamos para referirnos a temas económicos, un préstamo de diñeiro que se
concede en base á confianza que un merece de que ha pagar as súas débedas e
compromisos, e non se debe confundir coa segunda, creto, que non é outra cousa que
a fama, a boa reputación dunha persoa, ou tamén a confianza ou a crenza no que nos din.
Poñeremos algúns exemplos con esta segunda acepción: non dou creto ó que oio ; quedou
sen creto ante a opinión pública; é un home de moito creto. Pero lembre, os bancos
conceden créditos, e non cretos.