A PREPOSICIÓN |
Preposicións | Locucións prepositivas |
a |
á beira de, beira de, cabo de ó lado de, a par de, ó par de, pé de, xunto de, xunto a; a carón de, a rente(s) de, a ras de; a forza de, a poder de, a por de, a non ser, de non ser, non sendo, agás de, bardante de, fóra de; a prol de, a favor de, en favor de; a través de; acerca de,en canto a, respecto a, respecto de, tocante a, á parte de; cara a, cas de; cerca de, preto de; encima de, enriba de, por riba de; co gallo de, co adaxo de; despois de; diante de, dediante de; encol de; en medio de, no medio de; en vez de, en troques de, no canto de, en lugar de; fronte a, enfronte a, enfronte de, por causa de, por culpa de, por mor de; primeiro de; sobre de. |
ANTE e PERANTE son
sinónimos, aínda que perante ten un significado máis restrinxido = en presencia de. Non
confundir con DURANTE. Ex.: Tivo que declarar perante o xuíz; traballou durante
varios meses alí.
ATA e DEICA non son
intercambiables en todos os contextos. ATA ten un significado máis amplo, mentres que
o de DEICA é restrinxido, e só se pode empregar no canto de ATA cando significa
de aquí a, desde este momento. Ex.: ata eles mesmos o
saben; para ir deica á Coruña precisas dunha hora polo menos.
SEGUNDO, CONSONTE e CONFORME
significan practicamente o mesmo = de acordo con. Ex.: Segundo din, vai chover uns cantos
días máis; conforme pasan os días atópase mellor; actúa consonte pensas.
CANDA indica simultaneidade na
acción, ou compañía, mentres que ONDA indica lugar en repouso, no mesmo sitio ca
. Ex.: Deixou o can onda o río; ven canda min ó cine.
ENCOL DE significa localización
espacial de superioridade, non podendo empregarse en sentido abstracto. Equivale a encima,
indicando sempre contacto físico. Ex.: O prato está encol da mesa. Sería polo tanto
incorrecto dicir : *haberá unha conferencia encol da globalización. Neste caso deberemos
empregar acerca de ou sobre.
CO GALLO DE, CO ADAXO DE
significan con ocasión ou motivo de, co pretexto de. Ex.: co
gallo do seu aniversario celebraron unha cea.
CONXUNCIÓNS E LOCUCIÓNS CONXUNTIVAS |
Copulativas |
||
a mais | e mais | nin |
e | mais | |
Disxuntivas e distributivas |
||
que...que | ora...ora | quer...quer |
ben...ben | ou | volta volta |
cal...cal | ou...ou | xa xa |
nin nin | ||
Adversativas |
|
pero, mais | e iso que |
aínda que, inda que, anque | agora que, ora que |
non obstante | agora ben, ora ben |
sen embargo | senón que, fóra de que |
nembargantes | só que |
senón, con todo | sacado que, sacando que |
así e todo, así a todo | menos que, a menos que |
por iso | excepto que |
emporiso | agás que, bardante(s) que |
Concesivas |
||
a pesar de que | inda que | pese a que |
a pouco que | máis que | por ( + adx.) que |
aínda que | mal que | por máis que |
anque | mesmo que | por moito que |
así | nin que | por pouco que |
ben que | ||
Condicionais |
||
a menos que | catar que | quitando que |
a nada que | con se | quitando se |
a non ser que | con tal de que | sacado que |
a non ser que | con tal que | sacado se |
a pouco que | de non ser que | sacando que |
aga que | de non ser se | sacando se |
aga se | en caso de que | salvo que |
agás que | excepto que | salvo se |
agás se | excepto se | se |
bardante que | onda non | sempre que |
cando | quitado que | senón que |
caso de que | quitado se | |
Causais |
||
como | por causa de que | posto que |
como queira que | por cousa de que | que |
dado que | por culpa de que | visto que |
pois | por mor de que | xa que |
pois que | porque | |
Consecutivas | ||
(así) pois | de maneira que | polo tanto |
(así) que | de modo que | por conseguinte |
conque | de xeito que | por tanto |
daquela | entón | tan(to)...que |
de aí que | entonces | xa que logo |
de forma que | logo | |
Finais |
||
a fin de que | en favor de que | porque |
a que | para que | que |
Locativas |
|
onde | onde queira que |
Temporais | ||
a penas | asemade | axiña que |
antes de que | así que | cada vez que |
antes que | ata que | cando |
cando queira que | despois de que | mentres |
de contado que | despois que | mentres tanto |
tan pronto | en tanto | namentres |
de seguida que | entre tanto | non ben |
deica que | entrementres | ó que |
dende que | inda ben non | (por) en canto |
des que | logo que | sempre que |
desde que | mal | tan presto |
Modais |
||
(así) como | consonte | segundo |
ben como | de forma que | sen que |
coma se | de maneira que | (tal) cal |
como queira que | de modo que | (tal) como |
como se | de xeito que | tal e como |
conforme | mal como | |
Comparativas |
|||
ca | coma | como | que |
Completivas |
|
que | se |