NUMERAIS E INDEFINIDOS  
  NUMERAIS  

        Son formas gramaticais que funcionan coma adxectivos ou pronomes, e que se refiren a realidades contables para indicar cantidade ou orde nunha serie. Poden ser: cardinais, ordinais, multiplicativos ou partitivos.

        Os cardinais indican un número determinado de elementos da realidade contable. Estas son as súas formas:

1 un, unha 16 dezaseis 50 cincuenta
2 dous,dúas 17 dezasete 60 sesenta
3 tres 18 dezaoito 70 setenta
4 catro 18 dezanove 80 oitenta
5 cinco 20 vinte 90 noventa
6 seis 21 vinteún
vinteunha
100 cen
7 sete 200 douscentos
8 oito 22 vintedous
vintedúas
duascentas
9 nove 300 trescentos/as
10 dez 23 vintetrés... 400 catrocentos/as
11 once 30 trinta 500 cincocentos/as
12 doce 31 trinta e un... quiñentos/as
13 trece 33 trinta e tres... 600 seiscentos
14 catorce 40 corenta... 1.000 mil
15 quince 47 corenta e sete 1.000.000   un millón           

         É importante observar que se escribe nunha soa palabra toda a decena formada polo vinte: vinteún, vintecatro, vinteoito..., mentres que nas seguintes temos que escribir separadas as decenas das unidades, enlazadas coa conxunción copulativa e: trinta e oito, corenta e nove, oitenta e tres...  

      Os ordinais sinalan o lugar que ocupa un elemento nunha serie. Imos ver as súas formas:

primeiro 16º décimo sexto
segundo 17º décimo sétimo
terceiro 18º décimo oitavo
cuarto 19º décimo noveno
quinto 20º vixésimo
sexto 21º vixésimo primeiro
sétimo 22º vixésimo segundo
oitavo 30º trixésimo
noveno 40º cuadraxésimo
10º décimo 50º quincuaxésimo
11º undécimo 60º sesaxésimo
décimo primeiro 70º septuaxésimo
12º duodécimo 80º octoxésimo
duodécimo 90º nonaxésimo
13º décimo terceiro 100º centésimo
14º décimo cuarto 1000º milésimo
15º décimo quinto 1000000   millonésimo

        Todas as formas dos ordinais admiten morfemas de xénero e número. Nas formas compostas, só se engaden ó segundo elemento: décimo quinto, décimo quinta, décimo quintos, décimo quintas.

        Os multiplicativos indican o número de veces que unha cantidade contable contén outra menor:                
                ( x 2 )   dobre, coa variante duplo, dupla

                ( x 3 )   triple, triplo, tripla
                ( x 4 )   cuádruple, cuádruplo, cuádrupla
                ( x 5 )   quíntuplo, quíntupla
                ( x 6 )   séxtuplo, séxtupla
                ( x 10 ) décuplo, décupla

        Os restantes fórmanse co cardinal correspondente seguido da palabra veces.

        Os partitivos sinalan a fracción exacta dun todo. Teñen estas formas:
  
             1/2  medio/a; metade                              1/9  noveno/a
                1/3  tercio/a                                           1/10  décimo/a
                1/4  cuarto/a                                          1/11  onceavo/a
                1/5  quinto/a                                           1/12  doceavo
                1/6  sexto                                               1/ 13 treceavo
                1/7  sétimo                                              1/20  vinteavo
                1/8  oitavo                                              1/ 100 centésimo

        Obsérvese que a partir de 1/11, exceptuando 1/100, 1/1000 e 1/1000000, o partitivo faise engadindo ó cardinal o sufixo –avo: 2/28 dous vinteoitoavos.

  INDEFINIDOS  

        Chamamos así a unha serie de palabras que se caracterizan por dar unha idea de imprecisión, de indeterminación, referidas ás nocións de número ou cantidade, ou á identidade de algo ou alguén. En canto á súa forma, dividímolos en variables e invariables:

        Variables:                
                Algún, algunha, algúns, algunhas.

                Ningún, ningunha, ningúns, ningunhas.
                Todo, toda, todos, todas.
                Certo, certa, certos, certas.
                Outro, outra, outros, outras.
                Moito, moita, moitos, moitas.
                Pouco, pouca, poucos, poucas.
                Abondo, abonda, abondos, abondas.
                Demasiado, demasiada, demasiados, demasiadas.
                Mesmo, mesma, mesmos, mesmas.
                Propio, propia, propios, propias.
                Tanto, tanta, tantos, tantas.
                Canto, canta, cantos, cantas.
                Ambos, ambas.
                Entrambos, entrambas.
                Varios, varias.
                Bastante, bastantes.
                Tal, tales.

        Invariables:
  
             Algo, nada, ren, alguén, ninguén, cada, calquera, cadaquén, quenquera, máis, demais, menos.

      Cómpre sinalar que calquera é invariable e que non apocopa cando precede ó substantivo. Non existe polo tanto no galego a forma *calquer.

        A inexistencia de persoas está representada pola forma NINGUÉN, non existindo a forma *naide, frecuentemente empregada dun  xeito incorrecto.

        Menos, máis e demais úsanse sempre precedidos de artigo: os máis, os  menos...

Contraccións do indefinido coas preposicións

        As formas algún  e outro, cos seus femininos e plurais, contraen coas preposicións en e de: nalgún, nalgunha...; dalgún, dalgunha...; noutro, noutras...; doutros, doutras... Pero en cambio con alguén e algo non se marca a contracción na escrita: de alguén; en algo...