| RELATIVOS |
Os relativos fan referencia a unha palabra anterior a eles no
contexto e coa que concordan, se procede, en xénero e número. Esa palabra anterior
chámase antecedente.
| Pronomes | que | quen | cal/cales | canto/canta cantos/cantas |
| Adverbios | onde |
As formas que e quen son
invariables, serven tanto para o masculino coma para o feminino, o singular e o plural. É
polo tanto importante que saiba que en galego non existe a forma *quenes, usada
incorrectamente en moitas ocasións. A forma quen esixe que estea en singular o
verbo ó que antecede, a excepción do verbo ser: quen fixo iso...: quen sexan
convidados...
Non existe en galego a forma *cuio. En caso de
que teñamos que traducir *cuyo do español, deberemos facelo empregando
outras palabras que non alteren o significado da frase.
| INTERROGATIVOS |
A súa utilidade é formular preguntas. Poden
ter función substantiva ou adxectiva, dependendo de
se van sós ou acompañando a outros substantivos, agás o interrogativo quen que
sempre ten función substantiva.
| Pronomes | que | quen | cal/cales | canto/canta cantos/cantas |
| Adverbios | u ( lugar ) |
cando ( tempo ) |
onde ( lugar ) |
como ( modo ) |
O mesmo que dixemos para o relativo quen é aplicable ó interrogativo da mesma forma: non admite plural. Para realizar preguntas deberemos facelo coa frase en singular ou ben co verbo ser en plural: ¿quen chegou primeiro?/ ¿quen son os que chegaron primeiro?
O adverbio
interrogativo u ( ¿onde? ) procede do interrogativo latino ubi. Hoxe non se usa tanto coma noutras épocas, pero está
vivo nalgunhas zonas:
Os
cartos, ¿ulos?
Iso, ¿u-los cartos?
| EXCLAMATIVOS |
Úsanse estes pronomes para resaltar un
enunciado, expresando perigo, asombro, estrañeza... Van acompañados dos signos de
exclamación.
As funcións e as formas son as mesmas dos
pronomes interrogativos, coa excepción de u.
Función
substantiva: ¡Quen cho dera!
¡Canto me gusta ese vestido!
Función
adxectiva: ¡Que
frío vai!
¡Canto
ruído facedes!
Función
adverbial:
¡Como me puxen!
¡Onde
foi aparecer!